Etkili ve Verimli Ders Çalışma Yöntemleri

Etkili ve Verimli Ders Çalışma Yöntemleri Nelerdir? Derslerde Başarılı Olmak İçin Neler Yapılmalıdır?

Ağırlıklı olarak sınavlara dayalı olan eğitim sistemimizde, küçük yaşlardan itibaren pek çok sınava girmek durumunda kalıyoruz. Bu sınavlar gerek dönem içi okul sınavları olduğu gibi gerekse bir üst eğitim düzeyine geçmek için daha zor olan genel sınavlardır.

Sınavlarda ve okul derslerinde başarılı olmak hem zordur hem de doğru, etkili ve verimli bir şekilde çalışıldığı zaman oldukça kolaydır. Bu yazıda verimli ders çalışmanın yöntemlerinin neler olduğu açıklamaya çalışacağız.

Etkili ve Verimli Ders Çalışma Yöntemleri

1- Plan Yapın:

Verimli ders çalışmanın pek çok önemli kuralı vardır. Burada bir öncelik sırası vermek biraz zor olacaktır. Fakat verimli ders çalışmanın en önemli ve ilk kurallarından bir tanesi plan yapmaktır diyebiliriz.

Plan yapmak, gerek sosyal hayatınızı gerekse okul dersleri ve sınav hayatınızı düzenlemenize ve hepsine yeterli miktarda zaman ayırmanıza olanak sağlayacaktır. Günlük, haftalık, aylık ya da daha geniş zamanlı olarak yapacağınız planlar size bir yol haritası sunacaktır. Böylece ne zaman ne yapmanız gerektiğini daha net bir şekilde görmüş olursunuz. Hepsine planınız ölçüsünde zaman ayırırsınız ve bu da sizi panik yapmaktan kurtarır.

Plan yapmak ayrıca, gideceğinizi yolu göstereceği gibi gittiğiniz yolu göstermesi bakımından da önemlidir. Yaptığınız planları belirli aralıklarla kontrol etmeniz ne kadar yol aldığınızı ve ne kadar yolunuzun kaldığını gösterir.

2- Hedefinizi Belirleyin:

Ders çalışırken hedefiniz belli olsun. Örneğin okul dersleri için çalışıyorsanız hangi dersleri çalışmanız gerektiği zihninizde net bir şekilde oluşsun.

Ya da KPSS, üniversiteye giriş sınavları gibi Türkiye genelinde yapılan ve pek çok kişinin katılacağı önemli bir sınava hazırlanıyorsanız burada da hedefiniz net olsun. Bu tür sınavlarda kaç puanı hedeflediğinizi veya ulaşmak istediğinizi konum için (lise, üniversite ya da memurluk gibi yerlerde) size kaç puan gerektiğini hedef olarak belirleyin.

Hedef belirleme noktasında hedefinizi net bir şekilde oluşturup onu bir yere yazmak da sizi motive edecektir. Örneğin hedeflediğiniz üniversitenin adını ya da fotoğraflarını sürekli görebileceğiniz bir yere koymak sizi harekete geçirecektir. Hem hedefiniz sürekli gözünüzün önünde olur hem de sizi ona ulaşmak için motive eder.

3- Ortamı Ders Çalışmak İçin Uygun Hale Getirin:

Ders çalışmak için uygun bir ortam gereklidir. Uygun ortamın koşulları da size ve mevcut imkanlara bağlıdır. Bunu örnekler üzerinden açıklayalım.

Mesela ders çalışmak için evinizde ya da kaldığınız yerde sizin için en uygun yer neresi ise onu belirleyin. Bu ortamı belirlerken de sessiz olmasına özen gösterin. Ayrıca yeterli ışık, havalandırma gibi koşullar da uygun ortam için önemli olan unsurlardır.

Ders çalışmak için mümkünse bir masa kullanın ve masanızı düzenleyin. Masanızın düzenli olması hem rahat bir çalışma imkânı sunacaktır hem de sizi motive edici olacaktır.

Bunların yanı sıra, ders çalışma ortamında sizi rahatsız edecek ya da dikkatinizi dağıtacak şeyleri en aza indirmeye çalışın. Bunlar yerine sizi motive edecek ya da ilham verecek şeyler kullanabilirsiniz.

Başta da dediğim gibi, ders çalışmak için uygun ortamı hazırlamak kişiye özeldir ve kişinin imkânları doğrultusunda değişir. Elinizdeki imkânlara göre en uygun olanı seçmelisiniz.

4- Çalışmanızı Bölün:

Çalışmayı bölmek, ders için ara vermektir. Bir başka tabirle kendinize teneffüs vakti ayırmaktır.

Uzun süre ve ara vermeden yapılan çalışmalar verimli olmayacaktır. Çünkü zihin belli bir süreden sonra yorulacaktır ve artık algılamada zorluk çekecektir. O sebeple ara vermek gereklidir. Ara verilerek çalışılan bir saatlik ders, ara verilmeden çalışılan 2 saatlik dersten çok daha faydalı ve kalıcı olabilir.

Verilecek bu arayı da yine sizin belirlemeniz en doğrudur. Zihninizin yorulma ve algılama süresine göre ders çalışma vakitleri kısa ya da uzun olarak düzenleyebilirsiniz. Fakat önerilen süre genel olarak 40-45 dakika ders çalışma süresi, 10-15 dakika ara şeklinde olmalıdır.

Ayrıca bu ara vakitlerinde hafif atıştırmalıklar yiyerek de değerlendirebilirsiniz. Böylece enerji ihtiyacınız da karşılanmış olacaktır. Ama bu vakitlerde televizyon izlemek ya da uzun süreli telefon görüşmeleri yapmak pek iyi bir yöntem değildir. Çünkü bunlardan kopmak ve yeniden derse odaklanmak zor olacaktır.

5- Zihnen Ders Çalışmaya Hazır Olun:

Ders çalışmaya zihnen hazırlıklı olmak iki farklı anlama gelmektedir.

Birincisi, kendinizi ders çalışmaya odaklamanızdır. Yani kendinizi ders çalışmak için hazır hissetmeniz ve zihnen de buna hazır olmanız demektir.

“Odaklanmada sorun yaşıyorsanız Odaklanma ile ilgili yazımızı okuyabilirsiniz.”

İkincisi ise, zihninizin başka bir şeyle meşgul olmaması demektir. Bunu bir örnekle açıklayalım. Mesela, ders çalışmaya başlayacaksınız ama yapmanız gereken başka bir işiniz daha varsa önce o işinizi halletmeniz gerekir. Çünkü o işi halletmediğiniz takdirde ders çalışırken zihniniz sürekli orayla meşgul olacaktır ve yeteri kadar dinç bir şekilde derse odaklanamayacaktır. O yüzden önce işinizi halledin daha sonra ders çalışmaya başlayın.

6- Sosyal Medya Kullanımını Kısıtlayın:

Sosyal medya kapsamında telefon, televizyon, internet ve sanal ağlar dediğimiz araçları sayabiliriz. Ders çalışırken özellikle de sınav zamanları bu sosyal araçları tamamen kullanmamak en iyisidir. Fakat yine de bazıları kullanılacaksa da bunu en aza indirmek gerekmektedir.

Çünkü yapılan araştırmalar da göstermektedir ki, günümüz insanı en çok vaktini televizyon ve internete harcamaktadır. Buradan kısıtlayacağımız zamanlar hem daha çok ders çalışmaya olanak sağlayacağı gibi hem de zihni yormayacaktır. Daha dinç ve yorulmamış bir zihin ise, verimli çalışmada oldukça etkili olacaktır.

7- Not Tutun:

Not tutmak hatırlamak için en önemli yöntemlerden bir tanesidir. Çünkü yapılan bir araştırmaya göre insanlar:

- Okuduğunun %10'unu

- Duyduklarının %20'sini

- Gördüğünün %30'unu

- Görüp, duyduklarının %50'sini

- Görüp, duyup ve söylediklerinin %80'ini

- Görüp, duyup, söyleyip ve dokunduklarının %90'ını

Hatırlamaktadır.

O yüzden not tutmak da çalışılan dersin zihinde daha iyi yerleşmesinde faydalı olacaktır ve verimli ders çalışmak için oldukça önemlidir.

8- Renkli Kalemler Kullanabilirsiniz:

Not tutarken renkli kalemler kullanabilirsiniz. Renkli kalemler kullanmak önemli yerleri belirtmenize olanak sağlar. Böylece konuları tekrar ederken önemli yerleri daha çabuk görmenize ve algılamanıza yarayacaktır. Bu da size zaman kazandıracaktır.

Ayrıca, yine yukarıdaki yüzdelik dilimde ifade edildiği gibi, farklı renkler görsel olarak bir güzellik kattığı için zihinde daha kalıcı olacaktır.

9- Çalışma Kartları Hatırlatır:

Çalışma kartları verimli ders çalışmada etkili bir yöntemdir. Önemli gördüğünüz, daha sonra bakmak isteyeceğiniz ve öğrenmeniz gereken şeyleri çalışma kartlarına yazmak iki yönden avantaj sağlayacaktır

Birincisi çalışma kartlarına bilgileri yazarken aklınızda kalacaktır.

İkincisi ise daha sonra bu kartlara baktığınız zaman önemli yerler kartlar halinde elinizin altında olacaktır.

Çalışma kartları için pek çok araç bulabilirsiniz. Piyasada ucuz fiyatlara satılan post-it kağıtlar bulabilirsiniz. Hatta bazı işletmelerin promosyon olarak dağıttıkları post-it kağıtlarını bile kullanabilir. Hatta ve hatta bir A4 kağıdını eşit ve ufak parçalara keserek kendi not kağıtlarınızı oluşturabilirsiniz.

10- Tekrar Önemli:

Dersleri tekrar etmek en az ilk kez çalışmak kadar önemlidir. Çünkü insan belli bir süre sonra öğrendiklerini unutabilmektedir. O yüzden ne kadar çok tekrar yapılırsa bilgiler o kadar kalıcı olacaktır.

Örneğin okul dersleri için günlük tekrar kalıcılığı sağlayan en önemli şeydir. O gün, gün içerisinde öğrenilen bilgiler tekrar edilmezse %50’si unutulacaktır.

11- Dinlenmek de Çalışmaya Dâhildir:

Ders çalışırken dinlenme sürelerine dikkat edilmelidir. Unutulmamalıdır ki, dinlenmek de ders çalışmaya dâhildir.

Örneğin yorgun olduğunuz bir zamanda, o yorgunlukla ders çalışmaya başlamak iyi bir fikir olmayacaktır. Çünkü böyle bir anda bedenin ve zihnin dinlenmeye ihtiyacı vardır. Eğer dinlenme olmazsa o dersin verimi düşük olacaktır hatta hiçbir verim alınamayacaktır. Bu noktada yapılması gereken şey, önce dinlenerek bedenen ve zihnen rahatlamaktır.

Burada dinlenmeye ayrılan zaman kayıp zaman olarak düşünülmemelidir. Çünkü dinlenmeden çalışıldığı takdirde bilgiler yeteri kadar öğrenilmeyecektir ve geçen zaman hem ders çalışmak için hem de dinlenmek için kaybolmuş bir zaman olacaktır. Hatta bu durum sağlığınızı bile etkileyebilir. O sebeple dinlenmek çalışmanın bir parçasıdır.

12- Rahat Giyinin:

Vücudunuzun rahat olması zihninizin de iyi ve verimli olması üzerinde etkilidir. O yüzden ders çalışacağınız zaman rahat edebileceğiniz kıyafetler giymelisiniz. Çünkü sizi rahatsız eden kıyafetlerle ders çalışmaya başlarsanız, bir süre sonra kıyafetlerin size verdiği rahatsızlık dikkatinizin dağılmasına neden olacaktır.

13- Sorunlarla Yüzleşin:

Etkili bir ders çalışmada başarılı olmak için sorunlarla yüzleşmeniz gerekmektedir. Bu şu demektir:

Örneğin anlamakta zorlandığınız bir ders ya da bir konu varsa o konudan kaçmak içi bir fikir değildir. Çünkü o konudan kaçtıkça mutlaka bir yerlerde karşınıza çıkacaktır. O yüzden onunla yüzleşmeniz ve onu çalışarak yenmeniz gerekmektedir.

Bunu yaparken de kendinize zaman tanıtın. Mesela, ilk zamanlar anlamakta zorlandığınız bir konuyu tamamen bırakmayın. Sadece bir süre erteleyin ve daha sonra tekrar onu anlamaya çalışın. Siz o konuda kararlı bir şekilde çalıştığınız sürece mutlaka başarırsınız.

Sonuç:

Etkili ve verimli ders çalışmak için pek çok yöntemler vardır. Burada saydıklarımız genel olarak uyulabilecek yöntemlerdir. Bunlar haricinde de kendinize göre, mevcut imkanlarınıza göre farklı yöntem ve uygulamalar ekleyip çıkarabilirsiniz.

Sınavlarda ve derslerde başarılar.